Będzie można prowadzić niezarejestrowaną działalność gospodarczą
Ideałem dla zwolenników wolnego rynku była tzw. ustawa Wilczka, najbardziej liberalna ustawa o działalności gospodarczej wprowadzona w 1988 r. jeszcze w komunistycznej Polsce. skorzystały z niej miliony Polaków. Swobodne działanie i wolne od regulacji prowadzenie firm sprawło, że w tamtym czasie powstały największe polskie przedsiębiorstwa: Comarch, Atlas, Cersanit, VOX, Black Red White, Kreisel i wiele innych.
Ale tamta ustawa wprowadziła przymus rejestracji przedsiębiorców w rejestrze CEIDG, którego przed ustawą Wilczka nie było. Prowadzenie działalności poza rejestrem było od tej pory zabronione. Poprawkami Senatu, które staną się przepisami jeszcze w tym miesiącu to się zmieni. Świadczenie usług i sprzedawanie bez konieczności formalnego zakładania firmy stanie się możliwe. Nazywa się to działalnością nierejestrowaną, nierejestrową lub też nieewidencjonowaną.
Działalność nierejestrowana a działalność okazjonalna
Działalność nierejestrowana nie jest działalnością gospodarczą. Stanie się nią dopiero po przekroczeniu kwoty przychodów określonej w ustawie. Wynika to bezpośrednio z ustawy Prawo Przedsiębiorców z 26 stycznia 2018 r.
Nie każdy przychód poza działalnością gospodarczą będzie od razu działalnością nierejestrowaną. Przychody można uzyskiwać np. ze sprzedaży okazjonalnej: wyprzedaży domowej biblioteczki, sprzedaży używanych ubrań po dziecku itp. Nie jest to wówczas ani działalność gospodarcza, ani działalność nierejestrowana.
Dla kogo działalność nierejestrowana?
Dzięki działalności nierejestrowej łatwiej będzie przetestować pomysł na biznes, nie łamiąc przy tym prawa. Nie będzie ona jednak dostępna dla wszystkich. Taką działalność będzie można prowadzić pod kilkoma warunkami.
1. Warunek czystej karty
Pierwszy i najważniejszy warunek dotyczy historii biznesowej zainteresowanego. Działalność nierejestrową będą mogły wykonywać tylko osoby, które przez ostatnie 60 miesięcy (5 lat) nie prowadziły firmy. Mowa o działalności gospodarczej i spółce cywilnej. Spółki prawa handlowego (sp. z o.o., akcyjna, jawna) mają inną osobowość prawną, więc ich wspólnicy czy członkowie zarządu, będą mogli prowadzić działalność nieewidencjonowaną.
UWAGA! Ustawodawca wprowadził tzw. okres przejściowy. Wynika z niego, że jeśli w ciągu ostatniego roku od dnia wejścia w życie ustawy (marzec-kwiecień 2018 r) nie prowadziło się firmy, to również można prowadzić działalność nieewidencjonowaną.
2. Warunek rodzaju działalności
Drugim warunkiem prowadzenia działalności bez obowiązku jej zarejestrowania jest prowadzenie działalności niereglamentowanej, czyli takiej, która nie wymaga uzyskania koncesji, pozwoleń i licencji. Regulacje dotyczące różnych rodzajów działalności są w polskim prawie obszerne, w przeciwieństwie do wolności działania, która jest ograniczona. Konstytucja biznesu nie wprowadziła w tym zakresie większych zmian. Dlatego mityczne sprzedawanie lemoniady przez dziecko nadal będzie karane.
3. Warunek finansowy
Trzecim warunkiem jest bariera przychodów. Działalność nierejestrowaną można będzie prowadzić do momentu, w którym miesięczny przychód z tej działalności nie przekroczy połowy minimalnego wynagrodzenia (w 2018 r jest to 1050 zł).
4. Warunek samodzielności
Działalność nieewidencjonowaną trzeba prowadzić samodzielnie. Oznacza to, że nie może ona być np. spółką cywilną. Ten wymóg wprowadzono na wypadek, gdyby osoba, która będzie ją prowadziła chciała przechytrzyć państwo i „dzielić” przychód na siebie i kolegę, aby nie przekroczyć 1050 złotych.
Podatki od działalności nierejestrowanej
Działalność nierejestrowa nie będzie wymagała posiadania REGON-u, NIP-u, kasy fiskalnej, konta bankowego ani prowadzenia księgowości. Nie oznacza to jednak, że jest zwolniona z podatku.
1. ZUS
Prowadzący działalność nieewidencjonowaną nie będą musieli płacić składek ZUS.
Znane są przypadki ludzi, którzy narobili sobie długów przez brak opłacania ZUS-u. Gdy przychodzi człowiekowi wybierać „ZUS albo chleb”, staje się oczywiste, że nie wyda zarobionych pieniędzy na państwową daninę.
2. Podatek dochodowy
Przychody osiągane z działalności nieewidencjonowanej są przychodami z tzw. innych źródeł i podlegają opodatkowaniu. Przychód z działalności nierejestrowanej będzie więc sumował się z pozostałymi przychodami i zostanie opodatkowany według powszechnej skali podatkowej (18 lub 32%). Nie ma możliwości rozliczenia się metodą liniową ani ryczałtowo.
Eksperci różnią się w opiniach, czy ten podatek trzeba będzie płacić od przychodu z działalności nierejestrowanej, czy też przychód będzie można pomniejszyć o koszty. Możliwe, że w tym wypadku będą miały zastosowanie przepisy występujące przy najmie prywatnym, gdzie wskazane jest prowadzenie uproszczonej ewidencję przychodów i kosztów (np. w excelu).
3. Podatek VAT
Ze względu na przepis art. 113 ustawy o podatku od towarów i usług, osoba, która będzie prowadziła nieewidencjonowaną działalność będzie zwolniona z podatku VAT (zwolnienie podmiotowe do 200 tys. zł przychodu).
Ze zwolnienia z podatku VAT są wyłączeni przedsiębiorcy wymienieni w ust. 13 pkt 1-2 ustawy o podatku od towarów i usług. Mowa przede wszystkim o jubilerach i usługach doradczych, czyli działalności, która nie jest objęta koncesjami. Ze zwolnienia nie będą mogły korzystać osoby, które importują towary.
Działalność nierejestrowana – obowiązki
1. Odpowiedzialność cywilna
Najważniejsze jest to, że mimo braku rejestracji firmy, na mocy Kodeksu cywilnego osoba, która prowadzi działalność nieewidencjonowaną jest uznawana za przedsiębiorcę. Oznacza to, że musi respektować prawa konsumenta. Stosować się do reklamacji, zwrotów itp. Od tej pory, klient będzie mógł zwrócić towar bez podania przyczyny.
Niewątpliwie, na gruncie zwrotów może wystąpić wiele sporów na linii sprzedawca – kupujący. Kupujący w chwili zakupu może nie być pewny, czy sprzedawca prowadzi działalność nierejestrowaną (a więc jest uznawany za przedsiębiorcę według Kodeksu cywilnego), czy też działa w sposób okazjonalny.
2. Wystawianie rachunków
Na mocy art. 109 ust. 1 ustawy, osoba prowadząca działalność nieewidencjonowaną będzie miała obowiązek prowadzenia uproszczonej ewidencji sprzedaży za dany dzień. Ewidencja przyda się, aby wiedzieć, ile jeszcze można zarobić, żeby nie przekroczyć limitu. Wiąże się to z wystawianiem rachunków swoim klientom. Rachunek powinien zawierać:
- numer (np. 1/2018),
- datę wystawienia,
- nazwę sprzedawcy i nabywcy (ew. imię i nazwisko),
- nazwę usługi,
- kwotę do zapłaty.
3. Zakończenie działalności nierejestrowanej
W przypadku przekroczenia pułapu przychodu (50% minimalnego wynagrodzenia), działalność uznawana jest za działalność gospodarczą od dnia, w którym nastąpiło przekroczenie. Zatem w dniu, w którym miesięczne przychodu przekroczą 1050 zł, przedsiębiorca będzie miał siedem dni na zarejestrowanie firmy.
Działalność gospodarcza czy spółka z o.o.?
Kolejną nowością wprowadzoną do polskiego prawa jest tzw. „ulga na start” dla przedsiębiorców. Przez sześć pierwszych miesięcy prowadzenia firmy przedsiębiorca będzie zwolniony z obowiązku płacenia na ZUS. Następnie przez dwa lata będzie płacił ulgowy ZUS. Z tego wynika, że można prowadzić firmę i nie płacić ZUS – u. Wystarczy zamiast jednoosobowej działalności gospodarczej założyć spółkę z o.o.
Pieniądze na firmę
Kiedy okaże się, że rynek dobrze przyjął nasz produkt lub usługę, to warto pomyśleć o założeniu firmy. Najbezpieczniej jest działać samodzielnie, ale czasem warto posiłkować się pieniędzmi z zewnątrz. Początkujący przedsiębiorca ma do wyboru dofinansowanie dla firm, kredyt albo dotację.
Projekt ustawy o działalności nierejestrowanej pomoże setkom tysięcy ludzi działać legalnie. Osoby, które do tej pory działały w szarej strefie będą nadal robić to, co robiły. Po prostu politycy poszli po rozum do głowy i zdepenalizowali małe działania zarobkowe. Nie jest to druga ustawa Wilczka, nawet się do niej nie umywa. Babcia sprzedająca bułki bez zgody Sanepidu nadal będzie nachodzona przez organy państwowe, a ludzie oferujący gry na automatach nadal będą zakuwani w kajdanki.
Przede wszystkim, nadal nierozwiązany pozostaje problem masowego zamykania działalności, gdy przyjdzie płacić pełny ZUS. W tym zakresie prawo pozostało archaiczne i nie dostosowało się do realiów. Działalność nierejestrowana jest jednak malutkim krokiem naprzód.
Napisz komentarz
Komentujesz jako: Gość Facebook Zaloguj